ترجمه تقریبی روایاتی که در فضیلت دعا کتاب مکارم الاخلاق شیخ طبرسی آمده است. از کتابخانه مدرسه فقاهت. ☪️ قسمت اول
نبى اکرم فرمود هیچ چیز نزد خدا از دعا گرامى‌تر نمى‌باشد. از حنان بن سدیر از پدرش روایت شده که به حضرت باقر (ع) عرضه داشتم که چه عبادتی از همه عبادتها بالاتر است؟ امام فرمود: هیچ چیز نزد خداوند تبارک و تعالى از آن محبوب تر نیست که دعا کنى و از او حاجت بخواهى و هیچ کس نزد خداوند مبغوض‌تر از آن نمى‌باشد که در عبادت او تکبر کند و از چیزی که نزد اوست نخواهد.
از امام ششم : هر کس از فضل و احسان الهى درخواست نکند فقیر و بیچاره گردد. نبى اکرم فرمود: قضاء الهى را جز دعا بر نمیگرداند.
و فرمود: دعا اسلحه مومن و عمود دین و روشنى‌بخش آسمانها و زمین است.
و فرمود: مى‌خواهید که شما را به سلاحى رهبرى کنم که شما را از دشمنان محفوظ نگه دارد، و روزیتان را فراوان سازد؟ گفتند آرى یا رسول اللَّه، فرمود آفریدگار خود را شب و روز بخوان که سلاح مومن دعا است.
از حسین بن على : پیغمبر به هنگام گرفتارى و ناراحتى دست به دعا برمیداشت و مانند مسکین و گرسنه‌اى که از کسى طعام مى‌طلبد دعا میکرد و از خدا مسئلت می نمود.
پیامبر فرمود: عاجزترین مردم آنست که از دعا عاجز باشد و بخیل ترین مردم آنست که در سلام بخل ورزد.
و فرمود: هیچ مسلمانى دعا نمیکند بشرط آنکه دعاى او براى قطع رحم و ارتکاب گناهى نباشد مگر آنکه خداوند یکى از سه چیز را به او عنایت میکند: یا دعایش را مستجاب مى‌کند و یا پاداشش را براى آخرت ذخیره مى‌سازد و یا آنکه بقدر خواسته‌اش بدى را از وى میگرداند.
از امیر مؤمنان علیه السلام: دعاى هیچ کس را کوچک نشمارید که گاهى دعاى یک نفر جهود در باره شما مستجاب مى‌شود، گر چه در باره خودش به اجابت نمیرسد.
و نیز فرمود: محبوب‌ترین کارها نزد خداوند دعا و برترین عادتها عفّت و پاکدامنى است.
از عبد اللَّه بن سنان: امام ششم علیه السلام فرمود: دعا قضاء خداوند را پس از آنکه حتمى شده باشد بر می گرداند بسیار دعا کنید که دعا کلید همه رحمت ها و وسیله رسیدن بهمه خواسته‌ها است و به فیوضات حق نتوان رسید مگر بوسیله دعا، که هر درى که زیاد کوبیده شود بروى انسان گشاده خواهد شد.
از امام علیه السلام: دعا منبع و مرکز و هم وسیله رسیدن به حاجات است چنان که ابرها پایگاه باران مى‌باشد.
و از آن حضرت علیه السلام: هیچ بنده دست به درگاه خداوند عزیز جبار بر ندارد مگر آنکه خداوند عزّ و جلّ شرم میکند که دست او را خالى برگرداند و به هر حال از فضل و رحمت خود چیزى در دست او مى‌نهد پس همیشه بعد از دعا دست‌ها را به سر و صورت خود بکشید.
هشام بن سالم گوید حضرت صادق (ع) فرمود: آیا میدانید که به چه سبب گاهى بلا طولانى مى‌شود و گاهى مدت آن کوتاه است؟ گفتند نه، فرمود اگر هنگام بلا بیاد دعا بیفتید و ملهم شوید که دعا کنید بدانید که مدت بلا کوتاه است.
و فرمود: دعا کردن در وقت راحت سبب برآمدن حاجت بوقت گرفتارى است.
و فرمود: خداوند متعال به حضرت داود علیه‌السلام وحی کرد که در وقت راحت مرا بخوان تا در موقع سختى دعاى تو را مستجاب کنم.
و فرمود: هر که از بلایى بترسد و قبل از آمدن آن دعا کند، خداوند هرگز آن بلا را به او ننماید.
از امام پنجم و ششم (ع): بخدا قسم هیچ بنده‌اى به درگاه حق الحاح نکند مگر آنکه خداوند جوابش دهد.
متن عربی روایات
فی فضل الدعاء وکیفیته
قال رسول الله صلى‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم : ما من شیء أکرم على الله تعالى من الدعاء.
عن حنان بن سدیر ، عن أبیه قال : قلت للباقر علیه‌السلام أی العبادة أفضل؟ فقال ما من شیء أحب إلى الله عزوجل من أن یسأل ویطلب مما عنده. وما أحد أبغض إلى الله عزوجل ممن یستکبر عن عبادته ولا یسأل مما عنده.
عن الصادق علیه‌السلام : من لم یسأل الله من فضله افتقر.
قال النبی صلى‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم : لا یرد القضاء إلا الدعاء.
وقال صلى‌الله‌علیه‌وآله : الدعاء سلاح المؤمن وعمود الدین ونور السماوات والارض.
وقال صلى‌الله‌علیه‌وآله : ألا أدلکم على سلاح ینجیکم من أعدائکم ویدر أرزاقکم؟ قالوا بلى : یا رسول الله ، قال : تدعون ربکم باللیل والنهار ، فإن سلاح المؤمن الدعاء.
عن الحسین بن علی علیهما‌السلام قال : کان رسول الله صلى‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم یرفع یدیه إذا ابتهل ودعاء کما یستطعم المسکین.
وقال صلى‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم : أعجز الناس من عجز عن الدعاء. وأبخل الناس من بخل بالسلام
وقال صلى‌الله‌علیه‌وآله : ما من مسلم دعا الله تعالى بدعوة لیس فیها قطعیة رحم ولا استجلاب إثم إلا أعطاه الله تعالى بها إحدى خصال ثلاث : إما أن یعجل له الدعوة ، وإما أن یدخرها له فی الاخرة ، وإما أن یرفع عنه مثلها من السوء.
وقال أمیر المؤمنین علیه‌السلام : لا تستحقروا دعوة أحد ، فإنه قد یستجاب الیهودی فیکم ولا یستجاب له فی نفسه.
وقال أمیر المؤمنین علیه‌السلام : أحب الاعمال إلى الله عزوجل فی الارض الدعاء. وأفضل العبادة العفاف.
عن عبد الله بن سنان ، عن أبی عبد الله علیه‌السلام قال : الدعاء یرد القضاء بعدما أبرم إبراما ، فأکثروا من الدعاء ، فإنه مفتاح کل رحمة ونجاح کل حاجة ، ولا ینال ما عندالله إلا بالدعاء ، ولیس باب یکثر قرعه إلا یوشک أن یفتح لصاحبه.
عبد الله بن میمون القداح ، عنه علیه علیه‌السلام قال : الدعاء کهف الاجابة کما أن السحاب کهف المطر.
وعنه علیه‌السلام قال : ما أبرز عبد یده إلى الله العزیز الجبار عزوجل إلا استحیا الله عز إسمه أن یردها صفرا حتى یجعل فیها من فضل رحمته ما یشاء ، فإذا دعا أحدکم فلا یرد یده حتى یمسح على رأسه ووجهه.
عن هشام بن سالم قال : قال أبو عبد الله علیه‌السلام : هل تعرفون طول البلاء من قصره؟ قیل : لا ، قال : إذا ألهم أحدکم الدعاء عند البلاء فاعلموا أن البلاء قصیر.
وقال علیه‌السلام : إن الدعاء فی الرخاء لینجز الحوائج فی البلاء.
وقال علیه‌السلام : أوحى الله تبارک وتعالى إلى داود علیه‌السلام : اذکرنی فی سرائک أستجب لک فی ضرائک.
وقال علیه‌السلام : من تخوف بلاء یصیبه فتقدم فیه بالدعاء لم یره الله عزوجل ذلک البلاء أبدا.
عن أبی عبد الله وأبی جعفر علیهما‌السلامقالا : والله ما یلح عبد على الله إلا استجاب له.
